In de jaren ’80 van de vorige eeuw is binnen de IT, als tegenreactie op de watervalaanpak, nagedacht over methoden om het ontwikkelen van software te versnellen. Kort gezegd is de Agile-aanpak erop gericht om met een klein, multidisciplinair team, doelgericht, meetbaar en efficiënt te werken, waarbij de werkzaamheden worden ingedeeld in kleine behapbare delen (sprints). Er worden steeds korte ‘sprints’ getrokken, waarbinnen een aantal deelresultaten wordt opgeleverd. Deze (deel)resultaten worden gedeeld met de klant. Alles is gericht op produceren, en dat is ook direct waar een team op wordt afgerekend. Deelresultaten krijgen een waarde, gebaseerd op de complexiteit ervan. Een goede inschatting maken van de werkelijke complexiteit is overigens essentieel voor het slagen van een Agile-traject.
Letterlijk betekent Agile behendig, lenig, wendbaar of flexibel. Agile is eigenlijk meer een ‘paraplu’-term dan één methode of een soort framework. Ondanks dat Agile binnen de IT min of meer is ontstaan als tegenreactie op de watervalaanpak, wil dit nog niet zeggen dat ieder project per definitie in aanmerking komt om Agile aangepakt te worden. Voor eenvoudige projecten (waarbij zowel de requirements akkoord en de technologieën zeker zijn), is de voorspelbaarheid van het resultaat hoog, een voorspellende aanpak (waterval) werkt hier prima. Voor ingewikkelde en complexe(re) projecten (en voor veel IT-projecten geldt dit), is de voorspelbaarheid laag en waar een voorspellende aanpak niet of minder goed werkt, geniet een adaptieve benadering de voorkeur. Dit is waar Agile goed werkt (het gebied complex).
Het verschil tussen de Agile-aanpak en Lean IT lijkt klein. Toch zijn er wel verschillen. Lean IT, in z’n algemeenheid, gaat verder dan Agile. Lean IT biedt een breder perspectief om de Agile-aanpakken juist in staat te stellen om tot bloei te komen. De reden is dat Lean IT meer naar het geheel kijkt door de ogen van de klant (‘naar buiten’ gericht) en niet naar de individuele onderdelen door de ogen van de ontwerper of de ontwikkelaar (‘naar binnen’ gericht). Bovendien legt Lean IT, meer nog dan Agile, de nadruk op het minimaliseren van verspillingen door niet te veel te kijken naar welke hulpmiddelen en technieken daarvoor gebruikt worden. Bij degenen die Agile toepassen gaat het hierbij nog wel eens fout. Dit is niet specifiek een Agile-probleem, maar meer een algemeen probleem.
Zowel Agile en Lean IT zijn gericht op het verbeteren van de efficiëntie van een proces en een betere afstemming met de klant. Maar de aanpak, de toepassingswijze, de hulpmiddelen en technieken zijn soms verschillend:
- Agile wordt gebruikt voor het verhogen van de snelheid van levering van informatiesystemen.
- Lean IT wordt gebruikt voor het minimaliseren van verspilling.
Beide hanteren het principe van continue verbetering, het leveren van waarde aan de demandorganisatie en hebben zelfmanagement (empowerment) als belangrijk aandachtspunt.
Er zijn dus overeenkomsten tussen Agile en Lean IT. Zo is er zowel binnen Lean IT als Agile niets belangrijker dan het eindresultaat, oftewel het resultaat dat waarde creëert voor de demandorganisatie; een IT-service die ondersteunend is. Ook het stevig verankeren van continu verbetering is een belangrijk element.
De navolgende tabel geeft een verschillenoverzicht tussen Agile en Lean IT.
Tenslotte is een Agile-werkstroom grofweg in te delen in drie fasen en kan prima worden ondersteund met hulpmiddelen en technieken vanuit Lean IT.
Lean IT en Agile vertonen veel raakvlakken. De ideeën zijn sterk vergelijkbaar en op z’n minst aanvullend. De gebruikte hulpmiddelen en technieken verschillen soms wel maar zijn zeker complementair. In de praktijk blijkt dat de Lean-vocabulaire (het begrippenkader) over het algemeen dichter bij de belevingswereld staat van het senior management. Een belangrijk punt van aandacht is dat het gebruik van Agile, zonder gebruik te maken van de Lean IT-filosofie, vanuit de demandorganisatie wordt beleefd als het zoveelste speeltje van IT.
